Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

3/5/09

Παλαιά κτίρια του χωριού (Μαρία Ι. Σαράφη)

Αφηγήτρια: Μαρία Ι. Σαράφη
Καταγραφή: Γιάννης Δ. Σαράφης
Τόπος: Άγιος Πρόδρομος
Ημερομηνία: 11/01/2005

Στο παρόν άρθρο γίνεται μία προσπάθεια αναγνώρισης και ταυτοποίησης μερικών κτιρίων και τοποθεσιών που υπήρχαν παλιά στο χωριό και δεν υπάρχουν σήμερα.
----------------------------------------------------------------------------------------
- Το άλλο που λέγαν ότι τα μνήματα ήταν παλιά εκεί που είναι τα καφενεία τώρα;
- Ικεί ήταν.
- Πού, απ' τη κάτω πλευρά απ' το δρόμο, απέναντι από την εκκλησιά;
- Ικεί που είνι τ' Θανάσ' τ' Αυγέρ’ του καφινείου1. Ικεί ήταν του νικρουταφείου, λέει.
- Αλλά δε θυμήθηκες εκείνο της εκκλησίας τι ήταν, εκείνο το χαμηλό2, το χαμώι…
- Να, ικεί έβγαζαν τα... κάτ' καζάνια του 'χαν, καζάνια βέβαια, έβγαζαν ούζο.
- Εκεί έβγαζε ο κόσμος, όλο το χωριό;
- Να, ικεί έβγαζι.
- Ή είχε και κάνα άλλο;
- Δεν είχι άλλου, ικεί ήταν.
- Και ήταν της εκκλησίας;
- Ήταν τ'ς ικκλισίας.
- Το πρόλαβες3 εσύ να δουλεύει;
- Όχ'.
- Δεν το πρόλαβες. Πιο παλιά ήταν;
- Ήταν παλιό τότι, έτσ' σα μισουγκρεμισμένου κιόλας, όταν του 'δα ιγώ.
- Και το γκρέμισαν εντελώς κι έφτιαξαν το καφενείο;
- Του γκρέμ’σαν.
- Και μετά το νοίκιασε κι ο θείος ο Γιώργος4. Πιο μπροστά το νοίκιασε κάνας άλλος;
- Πιο μπρουστά του 'χει.. η Αλέκους η Γιώργους5, ξέρου 'γώ... η Γέργους.
- Ο Γέργος.
- Νουμίζου ικείνους του 'χι.
- Και το δούλεψε πολύ καιρό;
- Δε ξέρου πόσα χρόνια του είχι...
- Και μέσ' το χωριό λέει είχε παλιά, πολύ παλιό χωριό. Και στην εκκλησία είχαν βρει γύρω-γύρω διάφορα. Ποια είναι παλιά σπίτια τώρα εκεί στο χωριό; - Πότε έσκαβαν να 'φκιάσ'ν ένα σπίτ' κουντά στην ικκλισία, ήταν ένας μπάρμπας Σαμαράς μάστορας τότι κι βρήκαν έναν... ικεί που έσκαβαν ένα φούρνoυ.
- Φούρνο; - Φούρνου ναι, που έσκαβαν για τα θιμέλια. Κι δε πάν να του πουν όμως στη 'στυνουμία γιατί θα... είχι δε διαδικασία, θα του κατέσχεζαν ύστιρα.
- Θα το σταματούσαν; - Θα του σταματούσαν. Κι λέει αυτός η μπάρμπας η Σαμαράς: «Ε μουρέ κι αυτοί φτουχαδάκια θα ήταν, έψηναν τίπουτα τούβλα λέει, τίπουτα κιραμiδια... κι είχαν φούρνου», κι ένας φούρνους βρέθ'κι ικεί έτσ’. Κι λεν μη του πούμι λέει στη ‘στυνουμία γιατί θα μας σταματήσ’ν, λέει. Θα φουνάζ’ν ‘δώ κάτ’ έχ’ αρχαία πράματα.
- Και το σκέπασαν;
- Του σκέπασαν αυτό.


----------------------------------------------------------------------------------------
1. Πάντως πρέπει να εκτείνονταν και απέναντι από την εκκλησία, σύμφωνα με διηγήσεις παλιών μαστόρων του χωριού, που μαρτυρούν την ύπαρξη διαφόρων ευρημάτων κατά την κατασκευή των σημερινών καφενείων.
2. Αναφερόμαστε στο κτίριο ιδιοκτησίας της εκκλησίας, που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια ως ταβέρνα. Τελευταίος ενοικιαστής είναι ο συγχωριανός μας Αθ. Αδάμος. Παλαιότερα λοιπόν υπήρχε εκεί ένα χαμηλό κτίριο, πάλι ιδιοκτησίας της εκκλησίας, το οποίο ήταν ρακοκάζανο. Τα καζάνια μάλιστα της απόσταξης υπάρχουν ακόμη και φυλάσσονται στην εκκλησία του χωριού.
3. Λειτουργούσε δηλαδή πολύ πριν το 1946, έτος κατά το οποίο η αφηγήτρια ήρθε στον Άγιο Πρόδρομο.
4. Ο Γεώργιος Ι. Σαράφης.
5. Η αφηγήτρια στο συγκεκριμένο σημείο κάνει λάθος, μια και ο Αλέκος ο Γέργος δεν νοίκιαζε αυτό το κτίριο, αλλά για ένα διάστημα το καφενείο του Βασιλείου Βατζόλα, την τωρινή ταβέρνα του Μιλτιάδη Β. Βατζόλα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου