Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

2/12/09

Η Άγια Πέτρα και ο Γιάνναρος

Συγγραφέας: Χρήστος Ι. Σαράφης
Τόπος: Άγιος Πρόδρομος
Ημερομηνία: Οκτώβρης 2006

Εισαγωγή
Μία ιστορία πίστης και δύναμης του ανθρώπου να ξεπεράσει το ακατόρθωτο. Μία ιστορία ποτισμένη με θρησκευτική ευλάβεια και ψυχικό και σωματικό σθένος, από τα παλιά χρόνια στο χωριό μας, από τις χειρόγραφες σημειώσεις του Χρήστου Ι. Σαράφη.

Η Άγια Πέτρα και ο Γιάνναρος

Το όμορφο χωριό μας ο Άγιος Πρόδρομος κατά την Τουρκοκρατία ήταν τσιφλίκι μιας χανούμισσας Τουρκάλας. Στους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους αναφέρεται ως “Ρεσιτνίκεια”. Εδώ και εκατόν πενήντα περίπου χρόνια η χανούμισσα πούλησε το τσιφλίκι της το οποίο το αγόρασαν Έλληνες απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας, καθώς και από τα γύρω χωριά. Έτσι το χωριό μας κατοικείται από Έλληνες – Μωραΐτες, Ηπειρώτες, Αρβανίτες, Έλληνες της Βουλγαρίας, της Μακεδονίας και προπαντός των γύρω χωριών.

Κοινό σημείο αναφοράς όλων αυτών των οικογενειών ήταν η ελληνική καταγωγή και η χριστιανική ορθόδοξη πίστη. Εκείνα τα χρόνια οι υπόδουλοι Έλληνες πίστευαν πολύ στην θρησκεία τους. Έτσι αφού έχτισαν τα σπίτια τους βοηθώντας ο ένας τον άλλον, οι νέοι κάτοικοι του Αγίου Προδρόμου έβαλαν στόχο να κτίσουν ένα λαμπρό ναό για τις θρησκευτικές τους ανάγκες προς χάριν της Μητέρας του Χριστού, την Παναγία. Προσφέροντας χρήματα και προσωπική εργασία κατάφεραν γύρω στα 1850 να ολοκληρώσουν ένα όμορφο και περίλαμπρο ναό.

Την παραμονή των εγκαινίων του ναού, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, μαζεύτηκαν όλοι οι πιστοί, ψηλαφώντας τις τελευταίες λεπτομέρειες της αυριανής εκδήλωσης. Όλα τα βρήκαν καλά και τέλεια και το μόνο που έμεινε ήταν η ολοκλήρωση της Αγίας Τράπεζας.

Τις προηγούμενες μέρες ο Γιάννης ο Μαντζούκας, ο ήρωας του χωριού, είχε τάξει ενώπιον των συγχωριανών ότι θα κουβαλούσε στην πλάτη και θα κοσμούσε το “Ιερό” με μια όμορφη πέτρα για να χρησιμοποιείται σαν “Άγια Τράπεζα”.

Αλλά ας πούμε ποιος ήταν αυτός ο γίγαντας που θα φόρτωνε στην πλάτη του βάρος πάνω από εκατόν πενήντα οκάδες και θα περπατούσε μια απόσταση γύρω στα οκτώ με δέκα χιλιόμετρα, όσο δηλαδή η διαδρομή από την περιοχή “Κούφια Πέτρα” έως τον νέο ναό του χωριού. Ο Γιάννης ή “Γιάνναρος”, όπως τον αποκαλούσαν, ο Μαντζούκας δεν ήταν πολύ ψηλός όπως λένε, έμοιαζε όμως γίγαντας. Ήταν σφιχτός, γεροδεμένος, τα μπράτσα του χοντροί κορμοί βελανιδιάς, κατέληγαν σε δυο μεγάλες “χερούκλες” σαν καρβουνόφτυαρα. Το όλο σώμα του με το ανοιχτό στέρνο και τις μεγάλες πλάτες στηριγμένο σε δύο γερά σαν ατσάλι πόδια παρέπεμπε σε Ηρακλή που το μόνο που του έλειπε ήταν το ρόπαλο. Τα κατορθώματά του, έχουν να τα λένε ακόμα και στις μέρες μας, ήταν πολλά.

Μπορούσε λένε να σηκώσει τρία σακιά σιτάρι γύρω στις διακόσιες οκάδες με τα δόντια ή τρία άτομα μαζί. Μια μέρα λένε που λυπήθηκε το γέρικο άλογό του που δεν τα κατάφερνε πια, κουβάλησε ο ίδιος το καταφορτωμένο με ξύλα κάρο στο χωριό, μη λογαριάζοντας ανηφοριές και κατηφοριές. Μια άλλη φορά πάλι, κατάφερε και γονάτισε έναν ταύρο, πιάνοντάς τον από τα κέρατα.

Στο πανηγύρι της Παναγίας που στήνονταν στα πλατάνια κάτω στο “Μούτα”, τη βρύση με τα έξι “τσουλνάρια”, αφού όλοι οι χωριανοί συνέτρωγαν τον ταύρο που ελεύθερος έβοσκε σ’ όλα τα χωράφια και μάλιστα στα “ποτιστικά”, παρακολουθούσαν στη συνέχεια διάφορους αγώνες κι αγωνίσματα της νεολαίας, με κατάληξη το αγώνισμα της Ελληνορωμαϊκής πάλης. Εκεί ο Γιάνναρος συνήθως πάλευε με τρεις αθλητές και πάντα νικούσε.

Τα κατορθώματα του “ήρωά μας” δεν έχουν τελειωμό, εκείνο όμως που τον χαρακτήριζε και τον έκανε “ξεχωριστό” ήταν η πίστη του στη θρησκεία μας και το δυνατό πείσμα του που τον έκανε να μη κιοτεύει πουθενά.

Έτσι λοιπόν δίκαια πίστευαν οι συγχωριανοί του εκείνο το απόγευμα ότι τελικά θα τα κατάφερνε να φέρει στους ώμους του, όπως είχε στοιχηματίσει με τον εαυτό του απέναντι στην Παναγία, την όμορφη πέτρα που θα γινόταν η “Αγία Τράπεζα”.

Πράγματι λίγο πριν ο ήλιος στείλει τις τελευταίες λαμπερές ηλιαχτίδες και χαθεί πέρα στη Θεσσαλονίκη και τις κορφές του Ολύμπου, ο Γιάνναρος σαν άλλος Ηρακλής έφτασε, καταχειροκροτούμενος από τους πιστούς συγχωριανούς του, με την “Αγία Πέτρα” όπως μέχρι σήμερα αποκαλείται.

Αυτές τις ημέρες γίνεται η ανακαίνιση του Ιερού του Ναού μας της “Κοίμησης της Θεοτόκου” και αυτή η “Αγία Πέτρα” που υπάρχει μέχρι σήμερα για να θυμίζει την δύναμη της πίστης που και “βουνά κινεί”, καλλωπίζεται με περίλαμπρα μάρμαρα, αποτελεί δε κληρονομιά “πίστης και δύναμης”, αρετές που χαρακτήριζαν τον ήρωά μας τον Γιάνναρο.

3 σχόλια:

  1. απογονος αυτου του αντρα φεροντας ακομη και το ιδιο ονομα μετα απο 160 χρονια μπραβο που περιγραψατε τοσο αναλυτικα με τοσο μελανα χρωματα αυτην την ομορφη,απιστευτη, αλλα τοσο αληθηνη ιστορια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. απογονος αυτου του ανδρα φεροντας ακομη και το ιδιο ονομα μπραβο γι αυτη την τοσο καλη περιγραφη με τοσο μελανα χρωματα αληθινη ιστορια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. απογονος αυτου του ανδρα φεροντας ακομη και το ιδιο ονομα θα ηθελα να σας συγχαρω γι αυτη την τοσο καλη περιγραφη αυτης της ομορφης αλλα αληθινης ιστοριας που αποδυκνειη οτι ολα ειναι δυνατα αρκει να πιστευεις και να προσπαθεις!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή